5.9 ℃
Met onderschepte PGP-berichten en de resultaten van klassieke opsporingsmethoden is een strafdossier samengesteld van “een staaltje ondermijning, waartegen je U kunt zeggen”, aldus de officieren van justitie van het Landelijk Parket.
De verdachten hebben volgens hen een professionele criminele organisatie gevormd die doorlopend bezig was met de invoer van cocaïne en alles wat daar bij komt kijken. De officieren van justitie spraken in meer dan 150 pagina’s tekst van een ontluisterend beeld. De verdachten staan terecht voor de invoer van cocaïne: ruim 1000 kilo in 2015, bijna 4000 kilo in 2016 en nog eens 1200 kilo in 2020. In 2020 troffen zij ook de voorbereidingen voor de smokkel van een partij van 25.000 kilo cocaïne. Uit onderschepte en geanalyseerde PGP-berichten blijkt dat vermoedelijk nog veel meer cocaïne door deze verdachten is ingevoerd in de periode 2015 – 2020.
Tegen een groothandelsprijs van 26.500 euro per kilo moet de drugsorganisatie vele tientallen miljoenen euro’s hebben omgezet. De verdachten leefden op zeer grote voet en hadden grote contante geldbedragen voorhanden. De hoofdverdachte, een 50-jarige Rotterdammer, bekend geworden onder zijn bijnamen Piet Costa en de Kale, verbleef in luxe woningen in binnen- en buitenland, verplaatste zich in dure auto’s en beschikte over tienduizenden euro’s ‘handgeld’. Hij dronk de duurste cognacs en champagnes, reisde met regelmaat naar het buitenland, waar hij verbleef in dure hotels en zich tegoed deed in exclusieve restaurants.
”En dat allemaal zonder over enig legaal inkomen te beschikken”, zeiden de officieren van justitie. “Allemaal mogelijk gemaakt dankzij de smokkel van cocaïne gevolgd door het via witwasconstructies legaliseren van het illegaal verdiende geld.” De criminele organisatie rond de leider zou er voor gezorgd hebben dat de internationale drugshandel en het witwassen jarenlang buiten het zicht van politie en justitie bleven. Deze handel heeft bovendien niet kunnen plaatsvinden zonder corrupte contacten, waaronder omgekochte douane- en politieambtenaren.
Costa Rica
Het begin van de strafzaak ligt in de zomer van 2016. In de Rotterdamse haven wordt bij een controle van een container met dozen ananas uit Costa Rica bijna 3800 kilo cocaïne onderschept. Met de ontsleutelde gegevens van cryptoprovider PGP Safe bracht de politie in beeld wie verantwoordelijk waren voor het drugstransport. In het verdere onderzoek kreeg een van de verdachten meer en meer profiel: de man die later in het strafdossier wordt beschreven als de leider van de criminele organisatie zou grote hoeveelheden cocaïne van Zuid-Amerika naar Rotterdam kunnen laten komen. Hij had een centrale rol in de invoer en beschikte over corrupte medewerkers in de haven. De politie slaagde hem te identificeren als de gebruiker van verschillende PGP-adressen. Ook de rol van andere verdachten kwam aan het licht dankzij de PGP-data.
De analyse van PGP Safe-berichten leidde ook tot de verdenking dat de hoofdverdachte betrokken was bij de invoer van meer dan 1015 kilo cocaïne in 2015. Deze partij in een lading ananassap werd tegengehouden in de haven van Antwerpen. De drugscontainer had als eindbestemming Raamsdonksveer. Opnieuw gaven PGP-telefoons zicht op de leidende rol van de ‘Kale’, een bijnaam van de hoofdverdachte.
In het onderzoek naar een derde drugstransport zijn onderschepte EncroChats doorslaggevend geweest om te komen tot bewijs. Opnieuw kon de hoofdverdachte worden geïdentificeerd als gebruiker van enkele cryptotelefoons, deze keer van EncroChat. Met ook PGP-adressen van andere verdachten kon worden gereconstrueerd wie betrokken waren geweest bij de invoer van 1200 kilo cocaïne in Rotterdam in maart 2020. De partij uit Brazilië werd nooit gevonden, maar de verdachten stuurden elkaar PGP-chatberichten over de gangbare prijs per kilo en wisselden foto’s uit van witte blokken waarin stempels van een kroon en een logo van de letter A in een cirkel waren gedrukt.
25.000 kilo cocaïne
De internationale drugshandel van de verdachten ging in 2020 onverminderd verder. Uit het chatverkeer valt op te maken dat zij voorbereidingen troffen om vaker drugstransporten binnen te halen. In het levendige verkeer tussen de PGP-telefoons kwam niet alleen de voorbereiding van smokkel ter sprake, maar ook werd gesproken over prijzen, kosten, investeringen, opslagplaatsen en safehouses. De officieren van justitie gaven de rechtbank een bloemlezing van EncroChat-gesprekken over de voorbereiding van verschillende, zeer grote cocaïnetransporten. Vanaf maart 2020 zouden de verdachten ook bezig zijn geweest met de invoer van een partij drugs van 25.000 kilo.
De verdachten staan niet alleen terecht voor verdenkingen van drugssmokkel, maar ook voor witwassen en in een geval voor het bezit van een vuurwapen met munitie en een kogelvrij vest. Legale inkomsten van hen waren niet of nauwelijks te vinden. Uit de PGP-berichten is duidelijk geworden dat vele miljoenen – letterlijk – van hand tot hand gingen. Het financieel onderzoek naar de verdachten is gedaan in nauwe samenwerking met het Functioneel Parket.
Zijn betrokkenheid bij internationale aan- en verkopen van vastgoed hield de hoofdverdachte via een offshore constructie in Panama buiten beeld. Het OM heeft de rechtbank verzocht vastgoed in Spanje, Tsjechië en Nederland verbeurd te verklaren. Dit vastgoed is in de ogen van de officieren van justitie via internationale witwasconstructies met crimineel vermogen aangekocht.
Op het verblijfadres van een medeverdachte - de woning van diens moeder - werden in september 2020 geldbundels met 2000 biljetten van 50 euro aangetroffen. Ook zouden witwasconstructies met schijnleningen via het buitenland zijn gebruikt om woningen aan te kopen. De verdenking van witwassen is ook afgeleid uit het huren van een exclusieve woning in de buurt van Barcelona. De huur werd voldaan vanaf de bankrekening van een katvanger, die met grote hoeveelheden contact geld werd gevoed.
Spin in het web
Van de persoonlijke omstandigheden van de hoofdverdachte is weinig bekend. Hij heeft, los van en kort briefje, geen verklaring willen afleggen. Zijn strafblad telt zeven pagina’s, met daarop vooral gewelds- en drugsmisdrijven. Een medeverdachte die door het OM wordt gezien “als een spin in het web van de criminele organisatie” hoorde een gevangenisstraf van 13 jaar tegen zich eisen. De strafeisen tegen de andere verdachten lopen uiteen van 18 maanden tot 9 jaar. Het totaal van de geëiste straffen tegen de drugs- en witwasorganisatie is meer dan 60 jaar.
Het strafproces wordt vrijdag voortgezet met de pleidooien van de advocaten.
