ROTTERDAM - Dit jaar vieren we 80 jaar bevrijding. En we herdenken de meestal jonge mannen die, ver van huis, hun leven lieten voor onze vrijheid. Ook in Rotterdam hebben veel geallieerden hun laatste rustplaats. Zoals op de Algemene Begraafplaats in Crooswijk.

Hier herinnert een monument Rotterdammers aan geallieerde militairen die tijdens de Tweede Wereldoorlog op Nederlands grondgebied zijn gesneuveld. Zo ook 4 leden van de 600 Squadron van de Royal Auxiliary Air Force, onderdeel van de Britse Koninklijke Luchtmacht.

6 Britse bommenwerpers vielen in mei 1940 onder andere vliegveld Waalhaven bij Rotterdam aan, waar Duitse troepen waren geland. 7 van de 13 bemanningsleden kwamen hierbij om het leven. 2 werden in Spijkenisse begraven en 1 in Piershil (Hoeksche Waard). 4 van de omgekomen bemanningsleden werden in Crooswijk begraven. Ze worden dit jaar door burgemeester Carola Schouten herdacht, samen met een delegatie uit het Verenigd Koninkrijk.

'We moeten blijven herdenken'

De Rotterdamse Elsa van Gelderen is al 23 jaar lang bestuurslid van de Nederlandse afdeling van The Royal British Legion. Dit is een organisatie die zich inzet voor de ondersteuning van Britse militairen, veteranen en hun families. De herdenkingen hebben diepe indruk op Van Gelderen gemaakt. Vooral de herdenking in Crooswijk raakt haar altijd, omdat dit monument symbool staat voor de offers van Britse militairen in de regio Rotterdam.

Van Gelderen benadrukt dat herdenken geen verleden tijd mag worden. ‘We zijn vrede en vrijheid veel te vanzelfsprekend gaan vinden. We moeten blijven herdenken, op 4 mei en op andere momenten, om de offers te eren van alle militairen die hebben gevochten voor onze vrijheid.’ Ze pleit ervoor op scholen meer aandacht te besteden aan de geschiedenis en bijvoorbeeld veteranen uit te nodigen om hun verhalen te vertellen. De woorden van de Britse oorlogsheld John Maxwell Edmonds blijven haar bij: For your tomorrow, we gave our today. ‘Die boodschap moeten we meenemen. Wij kunnen oud worden, omdat zij hun leven gaven.’

Poppy box

De interesse in The Royal British Legion ontstond bij Van Gelderen in de jaren ’70. Ze zag bij een nicht van haar Britse moeder in Engeland een poppy box waarmee geld werd ingezameld voor gewonde en nabestaanden van gesneuvelde militairen. Een poppy is Engels voor klaproos. Deze bloem is het symbool van de Eerste Wereldoorlog geworden. Later werd de klaproos gebruikt om alle omgekomen militairen te herdenken en te eren, ook die van na de Eerste Wereldoorlog.

Geïnspireerd door haar opa die in 1919 gewond terugkwam uit die oorlog en een oom die in de Tweede Wereldoorlog had gevochten, verdiepte ze zich in het werk van de organisatie. In 2003 werd ze gevraagd om de vertegenwoordiging in Rotterdam over te nemen. Sindsdien is de herdenking bij het Geallieerden Monument een vast onderdeel van haar leven.

Dominee uit Londen

Een herdenking in Vlaardingen is Van Gelderen ook bijgebleven. Een Britse dominee was hiervoor speciaal uit Londen gekomen. De herdenking was voor een neergestort vliegtuig, waarbij de broer van zijn moeder omkwam. Deze oom had voor Elsa een bekende achternaam. Na wat navragen bleek hij verre familie van haar te zijn. ‘Zo wordt zo’n herdenking wel indringend.’

Dodenherdenking in Rotterdam

Op 4 mei herdenkt Rotterdam alle burgers en militairen die waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, in oorlogssituaties en bij vredesoperaties. De hele dag zijn er herdenkingen op verschillende plekken in de stad. De burgemeester legt namens het gemeentebestuur kransen op een aantal van deze plekken, waaronder in Crooswijk.

Om 20.00 uur is Rotterdam 2 minuten stil. Ga voor een overzicht waar en wanneer herdacht wordt naar de pagina rotterdam.nl/dodenherdenking